Takeda Shingen
Phim :
Takeda Shingen
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
- Đây là một tên người Nhật; họ tên được viết theo thứ tự Á Đông (họ trước tên sau): họ là Takeda. Tuy nhiên, tên người Nhật hiện đại trong ký tự Latin thường được viết theo thứ tự Tây phương (tên trước họ sau).
[sửa] Tên gọi
Khi sinh ra vào ngày 1 tháng 12 năm 1521, Takeda Shingen được đặt tên là Takeda Katsuchiyo. Khi đến tuổi trưởng thành, ông lại đổi tên là Takeda Harunobu và đến năm 1551, ông lấy tên Takeda Shingen.[sửa] Cuộc đời
Takeda Shingen là con trai cả của Takeda Nobutora, một vị lãnh chúa và quân sư tài ba của vùng Kai. Ông đã đóng góp rất lớn trong việc quản lý lãnh địa và đuợc mọi người tôn trọng ngay khi tuổi còn khá nhỏ. Tuy nhiên, sau đó ông lại nổi lên chống lại cha mình và chiếm quyền quản lý dòng họ Takeda. Lý do cuộc đảo chính này đến nay vẫn rõ ràng nhưng nhiều người cho rằng đó là do Takeda Nobutora dự định cho người con trai thứ là Takeda Nobushige làm người kế vị chính thức. Kết quả là Takeda Nobutora bị ép buộc thoái vị (Takeda Nobutora không bị giết hay bị bắt mổ bụng tự sát, đây là một của đảo chính không đổ máu). Imagawa Yoshimoto đã giúp Takeda Shingen trọng cuộc đảo chính này và hai dòng họ Imagawa, Takeda đã liên kết với nhau sau đó.Mục tiêu đầu tiên của Shingen sau khi lên ngôi là chinh phục vùng Shinano. Một số lãnh chúa lớn ở vùng Shinano lập tức đưa quân đến Kai nhằm vô hiệu hoá Shingen trước khi ông kịp chiêu quân đánh Shinano. Tuy nhiên, kế hoạch đánh bại Shingen ở Fuchu của các lãnh chúa đó đã thất bại khi họ bị quân của Shingen tấn công bất ngờ ở Sezawa. Shingen nắm lấy cơ hội và đẩy nhanh cuộc tấn công khi quân vùng Shinano còn chưa kịp hoàng hồn. Trong năm đó, ông tiến quân vào Shinano chinh phạt Suwa rồi tiến vào trung tâm Shinano đánh bại Tozawa Yorichika và Takato Yoritsugu. Nhưng Shingen bị chặn lại ở Uehara bởi quân của Murakami Yoshioki. Cuối cùng, Shingen cũng đánh bại được dòng họ Murakami. Murakami Yoshioki buộc phải chạy sang cầu cứu dòng họ Uesugi.
Sau khi chinh phục được Shinano, Shingen đối mặt với Uesugi Kenshin của vùng Echigo. Cuộc đụng độ giữa hai người đã trở nên huyền thoại, gặp nhau năm lần trên chiến trường Kawanakajima (1554, 1555, 1557, 1561, 1564). Tuy nhiên những cuộc đụng độ này chỉ là các cuộc chiến nhỏ, không bên nào nghĩ đến một trận quyết chiến cuối cùng. Cuộc đụng độ lớn nhất là lần thứ tư, quân của Kenshin xông thẳng vào quân của Shingen, tạo ra một con đường thẳng đến chỗ Shingen và hai người đụng độ mặt đối mặt. Truyền thuyết kể rằng Kenshin tấn công Shingen với thanh kiếm của mình, trong khi Shingen đỡ đòn bằng cây quạt sắt (tessen). Hai bên thiệt hại nặng nề trong cuộc chiến này, đặc biệt là Shingen đã bị mất hai tướng là Yamamoto Kansuke và người em của mình, Takeda Nobushige. Đến 1564, Shingen hoàn toàn chinh phục vùng Shinano và chiếm một số lâu đài của Uesugi. Shingen giữ vững các vùng đất của mình và cho xây dựng đập trên sông Fuji, một trong những hoạt động phát triển nông nghiệp lớn nhất thời bấy giờ.
Sau khi Imagawa Yoshimoto bị Oda Nobunaga đánh bại, Shingen tấn công quân Imagawa đang bị tổn thất nặng nề. Ông liên minh với Tokugawa Ieyasu tấn công các vùng đất của quân Imagawa. Nhưng sau khi hoàn tất cuộc chinh phạt, Shingen tấn công ngay đồng minh Tokugawa của mình.
Vận mệnh của toàn Nhật Bản đặt vào tay Shingen, khi ở tuổi 49 là lãnh chúa duy nhất có khả năng ngăn chặn cuộc tiến quân của Oda Nobunaga đến thủ đô của Nhật lúc bấy giờ. Ông chặn quân Tokugawa năm 1572 và bắt được Futamata. Ở Mikata-ga-hara, Takeda Shingen dễ dàng chặn liên quân Nobunaga và Tokugawa. Sau khi đánh bại Tokugawa Ieyasu, cuộc tiến quân của Shingen bị ngưng lại do một số vấn đề đối nội. Nhưng ông tiếp tục cuộc hành quân vào năm 1573 và bất ngờ qua đời ngày 13 tháng 5 năm 1573.
[sửa] Các chư hầu
Dưới thời Edo, 24 chư hầu của Shingen là một đề tài nổi tiếng của Ukiyo-e và Bunraku. Tuy việc làm và chức vụ không được nói tới, một số thì đã chết trước khi các chư hầu khác phục vụ nhưng họ đều đó đóng góp rất lớn cho Shingen và dòng họ Takeda.[sửa] Liên kết ngoài
- Video Takeda Shingen (được giả lập bởi game Samurai Warriors 2)
Thể loại: Sinh 1521 | Mất 1573 | Thời kỳ Sengoku | Daimyo | Samurai | Quý tộc Nhật Bản | Nhân vật chính trị Nhật Bản
Một phần của thời kỳ Sengoku
Thời gian: 10 tháng 9, 1561
Địa điểm: Kawanakajima, tỉnh Shinano
Kết quả: Takeda chiến thắng
Chỉ huy
Quân Takeda:
Chuỗi trận đánh bắt đầu sau khi Shinger chiếm được tỉnh Shnano, duổi Murakimi Yoshiharu và Oganasawa Nagatoki, hai người sau này cầu cứu Kenshin.
Trận thứ nhất
Trong trận Kawanakajima lần thứ nhất vào tháng 6 năm 1553, Takeda Shigen thọc sâu vào bình nguyên Kawanakajima, quân tiên phong của Shigen chạm trán lực lượng của Uesugi Kenshin tại đền thờ Hachima. Họ ngưng chiến và gặp lại ở một địa điểm cách đó vài kilomet nhưng một trận đánh quyết định đã không diễn ra.
Trận thứ nhì
Năm 1555, trận Kawanakajima thú hai, hay còn được biết đến với tên gọi trận Saigawa, bắt đầu khi Takeda Shigen quay trở lại Kawanakajima và điều quân lên song Sai. Ông hạ trại trên một ngọn đồi phía Nam con sông, trong khi đó Uesugi đóng quân ở ngay phía Đông đền Zenkoji, nơi có một tầm nhìn thuận lợi đến toàn bộ bình nguyên. Tuy nhiên, dòng họ Karita, một đồng minh của Takeda, giữ thành Asahiyama cách đó vài kilomet về phía Tây; họ đe dọa cánh phải của quân Uesugi. Sự phòng vệ của Kurita Kakuju được chi viện bởi 3000 quân của Takeda.
Kenshin phát động vài cuộc tấn công vào thành Asahiyama nhưng đều bị đẩy lùi. Cuối cùng, ông chuyển quân lên bình nguyên, giữ sự chú ý của mình đến quân chủ lực của Takeda. Tuy nhiên, thay vì tấn công, cả hai quân đội đều chờ đợi hành động của nhau suốt vài tháng. Cuối cùng, trận đánh không diễn ra và hai vị tướng lui về để giải quyết công việc nội bộ của xứ mình.
Trận thứ ba
Trận đánh thứ ba diễn ra năm 1557 khi Takeda đánh chiếm thành Katsurayama, nơi có thể nhìn xuống đền Zenkoji từ phía Tây - Bắc. Ông sau đó cố đánh chiếm lâu đài Iiyama, nhưng sau đó rút lui khi Uesugi Kenshin dẫn quân ra khỏi Zenkoji.
Trận thứ tư
Trận thứ tư dẫn đến thương vong nặng cho cả hai bên, tính theo phần trăm tổng số quân hơn mọi trận đánh trong thời Sengoku và là một trong những trận đánh chiến thuật hấp dẫn của thời kỳ này. Năm 1561, Uesugi Kenshin nhận chức vị Kanto-Kanrei. Chức vị Kanrei tương đương với phó thống lãnh, chỉ dưới quyền Shogun. Chỉ có hai chức vị Kanrei là Kyoto-Kanrei và Kanto-Kanrei. Tháng 9 năm 1561, Uesugi Kenshin rời thành Kasugayama với 18.000 quân, quyết tâm tiêu diệt Takeda Shingen. Ông để lại một phần quân tại chùa Zenkoji, và hạ trại ở Saijoyama, ngọn núi ở phía Tây có thể phóng tầm mắt nhìn xuống thành Kaizu của Shingen. Kenshin không biết rằng thành Kaizu chỉ có 150 samurai cùng các thuộc hạ của mình canh giữ, và ông đã làm cho họ hoàn toàn bất ngờ. Tuy vậy, tướng trấn thành Kosaka Danjo Masanobu, nhờ một hệ thống lửa hiệu, thông báo được cho chủ mình ở thành Tsutsujigasaki tại Kōfu cách đó 130km về động tĩnh của Kenshin.
Shingen rời Kōfu với 16.000 lính, lấy thêm 4.000 người khi tiến quân qua tỉnh Shinano, tiếp cận Kawanakajima về phía bờ Tây sông Chikuma, đối diện với ông qua bờ sông Chikuma chính là Saijoyama. Cả hai quân đội đều đứng im, biết rằng yếu tố căn bản của chiến thắng là sự bất ngờ. Do đó, Shingen có thể tiến vào thành Kaizu cùng với “Quân Phụng Hạng” (gun-bugyō) Yamamoto Kansuke. Cùng lúc đó, Kansuki lên kế hoạch mà ông tin rằng sẽ đánh lại được Kenshin.
Kōsaka Danjo Masanobu rời Kaizu với 8.000 lính, tiến quân đến Saijoyama dưới màn đêm, dự định đẩy lùi quân của Kenshin xuống đồng bằng nơi Shingen đang đợi với 8.000 quân nữa trong thế trận hình cánh hạc (kakuyoku). Tuy vậy, không hiểu nhờ điệp viên ở Kaizu hay do thám nhìn xuống từ Saijoyama mà Kenshin đoán ra được mưu kế của Shingen, và tự mình dẫn quân xuống núi. Kenshin xuống núi Saijoyama theo sườn Tây. Thay vì rút lui tránh cuộc tấn công vào lúc bình minh của Kosaka trườn xuống núi, sử dụng dày bọc vải để tránh tiếng vó ngựa. Vào lúc bình minh, quân của Shingen thấy quân đội của Kenshin đã sẵn sàng tấn công mình mà không chạy khỏi núi như họ đã dự tính.
Quân đội Uesugi tấn công thành các đợt theo thế "Kuruma Gakari", theo đó mỗi đơn vị được thay thế bằng một đơn vị khác khi nó yếu đi hay bị tiêu diệt. Dẫn đầu đội hộ vệ quân của Uesugi là một trong Uesugi Nhị thập bát, Kakizaki Kageie. Đơn vị kị binh của Kakizki Kakizaki giao chiến với đơn vị của Takeda Nobushige, kết quả là một thất bại thiếu may mắn của Nobushige. Trong khi thế trận Kakuyoku phát huy hiệu quả một cách bất ngờ, các vị tướng của Takeda cuối cùng thất trận từng người một. Thấy kế hoạch gọng kìm của mình đã thất bại, Yamamoto Kansuke một mình xông vào đám đông samurai của Uesugi, bị thương tới 80 phát đạn rồi nghỉ dưới một chân đồi và mổ bụng tự sát (seppuku).
Cuối cùng, quân đội Uesugi tiến tới vị trí chỉ huy của Takeda, và một trong những trận đấu tay đôi nổi tiếng nhất trong lịch sử Nhật Bản bắt đầu. Uesugi Kenshin tự mình xông vào trướng chỉ huy quân Takeda, tấn công Takeda Shingen. Shingen không chuẩn bị cho việc này, chỉ biết tránh né bằng chiếc quạt lệnh, cố cầm chân Kenshin cho đến khi thuộc tướng của ông là, Hara Osumi-no-Kami, đẩy lùi được Kenshin.
Trung quân Takeda chống trả kiên cường, bất chấp những đợt tấn công xoay vòng dữ dội của quân Uesugi. Obu Saburohei đẩy lui được các samurai của Kakizaki. Anayama Nobukumi đánh bại Shibata, và đẩy lui trung quân của Uesugi về phía sông Chikumi.
Trong khi đó, quân phục kích của Kosaka tiến tới đỉnh núi Saijoyama, biết rằng quân đội Uesugi đã rời vị trí, vội xuống núi tới chỗ cạn của dòng sông, nơi mà họ nghĩ rằng nếu tháo chạy thì quân Uesugi sẽ phải qua đây. Sau một trận đánh liều lĩnh, họ thoát qua 3.000 samurai Uesugi bảo vệ chỗ cạn này (dưới sự chỉ huy của tướng Amakazu Kagemochi), và cứu viện được cho trung quân Takeda. Quân Kosaka sau đó tấn công vào sườn của quân Uesugi đang tháo chạy. Rất nhiều tướng tài của Shingen, trong đó có em trai ông Takeda Nobushige và bác ông là Murozumi Torasada tử trận.
Cuối cùng, quân đội Uesugi mất 72% quân số, trong khi quân Takeda thương vong 62%. Biên niên sử chỉ ra rằng Takeda không cố chặn Uesugi thoát lui, đốt cháy trại Saijoyama, và trở về Zenkoji, sau đó là tỉnh Echigo.
Trận thứ năm
Năm 1564, Takeda và Kenshin chạm trán lần thứ năm và lần cuối cùng trên bình ngyên Kawanakajima. Quân đội của đôi bên chạm trán lẻ tẻ trong 60 ngày rồi đều rút lui
Trận Kawanakajima
Trận Kawanakajima thứ tư 
Một phần của thời kỳ Sengoku
Thời gian: 10 tháng 9, 1561
Địa điểm: Kawanakajima, tỉnh Shinano
Kết quả: Takeda chiến thắng
Chỉ huy
Quân Takeda:
- Takeda Shingen, Yamamoto Kansuke†, Kōsaka Masanobu, và những người khác
- Quân số: 20,000
- Thương vong(62%):Takeda Nobushige, Morozumi Torasada, Yamamoto Kansuke, Hajikano Tadatsugu
- Uesugi Kenshin, Kakizaki Kageie, và những người khác
- Quân số: 18,000
- Thương vong(72%): Shida Yoshitoki, Shoda Sadataka
Chuỗi trận đánh bắt đầu sau khi Shinger chiếm được tỉnh Shnano, duổi Murakimi Yoshiharu và Oganasawa Nagatoki, hai người sau này cầu cứu Kenshin.
Trận thứ nhất
Trong trận Kawanakajima lần thứ nhất vào tháng 6 năm 1553, Takeda Shigen thọc sâu vào bình nguyên Kawanakajima, quân tiên phong của Shigen chạm trán lực lượng của Uesugi Kenshin tại đền thờ Hachima. Họ ngưng chiến và gặp lại ở một địa điểm cách đó vài kilomet nhưng một trận đánh quyết định đã không diễn ra.
Trận thứ nhì
Năm 1555, trận Kawanakajima thú hai, hay còn được biết đến với tên gọi trận Saigawa, bắt đầu khi Takeda Shigen quay trở lại Kawanakajima và điều quân lên song Sai. Ông hạ trại trên một ngọn đồi phía Nam con sông, trong khi đó Uesugi đóng quân ở ngay phía Đông đền Zenkoji, nơi có một tầm nhìn thuận lợi đến toàn bộ bình nguyên. Tuy nhiên, dòng họ Karita, một đồng minh của Takeda, giữ thành Asahiyama cách đó vài kilomet về phía Tây; họ đe dọa cánh phải của quân Uesugi. Sự phòng vệ của Kurita Kakuju được chi viện bởi 3000 quân của Takeda.
Kenshin phát động vài cuộc tấn công vào thành Asahiyama nhưng đều bị đẩy lùi. Cuối cùng, ông chuyển quân lên bình nguyên, giữ sự chú ý của mình đến quân chủ lực của Takeda. Tuy nhiên, thay vì tấn công, cả hai quân đội đều chờ đợi hành động của nhau suốt vài tháng. Cuối cùng, trận đánh không diễn ra và hai vị tướng lui về để giải quyết công việc nội bộ của xứ mình.
Trận thứ ba
Trận đánh thứ ba diễn ra năm 1557 khi Takeda đánh chiếm thành Katsurayama, nơi có thể nhìn xuống đền Zenkoji từ phía Tây - Bắc. Ông sau đó cố đánh chiếm lâu đài Iiyama, nhưng sau đó rút lui khi Uesugi Kenshin dẫn quân ra khỏi Zenkoji.
Trận thứ tư
Trận thứ tư dẫn đến thương vong nặng cho cả hai bên, tính theo phần trăm tổng số quân hơn mọi trận đánh trong thời Sengoku và là một trong những trận đánh chiến thuật hấp dẫn của thời kỳ này. Năm 1561, Uesugi Kenshin nhận chức vị Kanto-Kanrei. Chức vị Kanrei tương đương với phó thống lãnh, chỉ dưới quyền Shogun. Chỉ có hai chức vị Kanrei là Kyoto-Kanrei và Kanto-Kanrei. Tháng 9 năm 1561, Uesugi Kenshin rời thành Kasugayama với 18.000 quân, quyết tâm tiêu diệt Takeda Shingen. Ông để lại một phần quân tại chùa Zenkoji, và hạ trại ở Saijoyama, ngọn núi ở phía Tây có thể phóng tầm mắt nhìn xuống thành Kaizu của Shingen. Kenshin không biết rằng thành Kaizu chỉ có 150 samurai cùng các thuộc hạ của mình canh giữ, và ông đã làm cho họ hoàn toàn bất ngờ. Tuy vậy, tướng trấn thành Kosaka Danjo Masanobu, nhờ một hệ thống lửa hiệu, thông báo được cho chủ mình ở thành Tsutsujigasaki tại Kōfu cách đó 130km về động tĩnh của Kenshin.
Shingen rời Kōfu với 16.000 lính, lấy thêm 4.000 người khi tiến quân qua tỉnh Shinano, tiếp cận Kawanakajima về phía bờ Tây sông Chikuma, đối diện với ông qua bờ sông Chikuma chính là Saijoyama. Cả hai quân đội đều đứng im, biết rằng yếu tố căn bản của chiến thắng là sự bất ngờ. Do đó, Shingen có thể tiến vào thành Kaizu cùng với “Quân Phụng Hạng” (gun-bugyō) Yamamoto Kansuke. Cùng lúc đó, Kansuki lên kế hoạch mà ông tin rằng sẽ đánh lại được Kenshin.
Kōsaka Danjo Masanobu rời Kaizu với 8.000 lính, tiến quân đến Saijoyama dưới màn đêm, dự định đẩy lùi quân của Kenshin xuống đồng bằng nơi Shingen đang đợi với 8.000 quân nữa trong thế trận hình cánh hạc (kakuyoku). Tuy vậy, không hiểu nhờ điệp viên ở Kaizu hay do thám nhìn xuống từ Saijoyama mà Kenshin đoán ra được mưu kế của Shingen, và tự mình dẫn quân xuống núi. Kenshin xuống núi Saijoyama theo sườn Tây. Thay vì rút lui tránh cuộc tấn công vào lúc bình minh của Kosaka trườn xuống núi, sử dụng dày bọc vải để tránh tiếng vó ngựa. Vào lúc bình minh, quân của Shingen thấy quân đội của Kenshin đã sẵn sàng tấn công mình mà không chạy khỏi núi như họ đã dự tính.
Quân đội Uesugi tấn công thành các đợt theo thế "Kuruma Gakari", theo đó mỗi đơn vị được thay thế bằng một đơn vị khác khi nó yếu đi hay bị tiêu diệt. Dẫn đầu đội hộ vệ quân của Uesugi là một trong Uesugi Nhị thập bát, Kakizaki Kageie. Đơn vị kị binh của Kakizki Kakizaki giao chiến với đơn vị của Takeda Nobushige, kết quả là một thất bại thiếu may mắn của Nobushige. Trong khi thế trận Kakuyoku phát huy hiệu quả một cách bất ngờ, các vị tướng của Takeda cuối cùng thất trận từng người một. Thấy kế hoạch gọng kìm của mình đã thất bại, Yamamoto Kansuke một mình xông vào đám đông samurai của Uesugi, bị thương tới 80 phát đạn rồi nghỉ dưới một chân đồi và mổ bụng tự sát (seppuku).
Cuối cùng, quân đội Uesugi tiến tới vị trí chỉ huy của Takeda, và một trong những trận đấu tay đôi nổi tiếng nhất trong lịch sử Nhật Bản bắt đầu. Uesugi Kenshin tự mình xông vào trướng chỉ huy quân Takeda, tấn công Takeda Shingen. Shingen không chuẩn bị cho việc này, chỉ biết tránh né bằng chiếc quạt lệnh, cố cầm chân Kenshin cho đến khi thuộc tướng của ông là, Hara Osumi-no-Kami, đẩy lùi được Kenshin.
Trung quân Takeda chống trả kiên cường, bất chấp những đợt tấn công xoay vòng dữ dội của quân Uesugi. Obu Saburohei đẩy lui được các samurai của Kakizaki. Anayama Nobukumi đánh bại Shibata, và đẩy lui trung quân của Uesugi về phía sông Chikumi.
Trong khi đó, quân phục kích của Kosaka tiến tới đỉnh núi Saijoyama, biết rằng quân đội Uesugi đã rời vị trí, vội xuống núi tới chỗ cạn của dòng sông, nơi mà họ nghĩ rằng nếu tháo chạy thì quân Uesugi sẽ phải qua đây. Sau một trận đánh liều lĩnh, họ thoát qua 3.000 samurai Uesugi bảo vệ chỗ cạn này (dưới sự chỉ huy của tướng Amakazu Kagemochi), và cứu viện được cho trung quân Takeda. Quân Kosaka sau đó tấn công vào sườn của quân Uesugi đang tháo chạy. Rất nhiều tướng tài của Shingen, trong đó có em trai ông Takeda Nobushige và bác ông là Murozumi Torasada tử trận.
Cuối cùng, quân đội Uesugi mất 72% quân số, trong khi quân Takeda thương vong 62%. Biên niên sử chỉ ra rằng Takeda không cố chặn Uesugi thoát lui, đốt cháy trại Saijoyama, và trở về Zenkoji, sau đó là tỉnh Echigo.
Trận thứ năm
Năm 1564, Takeda và Kenshin chạm trán lần thứ năm và lần cuối cùng trên bình ngyên Kawanakajima. Quân đội của đôi bên chạm trán lẻ tẻ trong 60 ngày rồi đều rút lui
0 nhận xét:
Đăng nhận xét
» Cám ơn bạn đã ghé TiemNet.tk.
» Bạn có ý kiến thắc mắc hay bình luận gì về bài viết vui lòng viết nhận xét.
» Sử dụng Bộ Gõ Tiếng Việt Online này nếu máy chưa có sẵn bộ gõ.
» Bấm vào nút "Đăng ký qua email" bên dưới để theo dõi bài này